Monitor 2021: Ruim 250.000 meer uitnodigingen dan in 2020

06 oktober 2022

Ruim 1,2 miljoen personen kregen in 2021 een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. Van die 1,2 miljoen nam 72,4% deel aan het onderzoek. Daarvan werd 2,6% doorverwezen voor verder onderzoek. Het aantal uitnodigingen was in 2021 een stuk hoger dan in 2020. Toen werden ruim 750.000 uitnodigingen verstuurd. Toch is het aantal uitnodigingen nog niet op het oude niveau. Dit komt niet alleen door de coronapandemie, maar ook door een tekort aan screeningsmedewerkers voor zowel de vaste als de mobiele onderzoekscentra van dit bevolkingsonderzoek. Al deze cijfers en meer zijn terug te lezen in de Monitor bevolkingsonderzoek borstkanker 2021.


 


Doelgroep en deelname: De verschillen tussen 2021 en 2020


De doelgroep die per jaar wordt uitgenodigd is gebaseerd op het tweejaarlijkse interval van uitnodigen. Door de COVID-19 pandemie en het tijdelijk stopzetten van het bevolkingsonderzoek in 2020 werden er dat jaar 55% minder personen uitgenodigd. De pandemie was waarschijnlijk ook een van de oorzaken voor de lagere deelname (71,2%). In 2021 steeg de deelnamegraad tot 72,5%.


 


In het najaar 2020 werd het uitnodigingsinterval opgerekt richting een interval van maximaal drie jaar i.v.m. de COVID-19 pandemie en het tekort aan screeningsmedewerkers. Vanaf 2020 lag de deelnamegraad op basis van oorspronkelijke uitnodiging lager, terwijl de deelnamegraad op basis van de  herinneringsuitnodiging hoger lag. Dat kan ook te maken hebben met de wijziging in het uitnodigingsbeleid. Door de eerder genoemde oorzaken werden er na het opstarten van de uitnodigingen gebruik gemaakt van zogenaamde ‘open’uitnodigingen. De cliënt kon vanaf dat moment zelf de afspraak maken en inplannen en krijgt geen vooraf vastgestelde datum en tijdstip voor de uitnodiging toegestuurd. De daling in de deelnamegraad ging gepaard met een stijging in het percentage non-respondenten.


 


Doorverwijzingen voor vervolgonderzoek


Het verwijzingspercentage voor een vervolgonderzoek lag in 2021 op 2,6%. Daarvan ging het in 0,95% om BI-RADS 0 verwijzingen. In 0,94% van de gevallen betrof het BI-RADS 4 verwijzingen en in 0,5% gaat het om BI-RADS 5 verwijzingen.


 


Diagnoses en sterfte


In 2021 werden er in Nederland per 100.000 personen, 401 mensen gediagnosticeerd met borstkanker. En per 100.000 personen in Nederland, overleden er in 2021 iets meer dan 21 personen aan (de gevolgen van) borstkanker. Daarmee lag de borstkankersterfte in 2021 opnieuw lager dan in voorgaande jaren. Met uitzondering van 2020 toen de borstkankersterfte mogelijk werd  beïnvloed door de pandemie.