Monitor 2021: 200.000 meer uitnodigingen dan in 2020

In 2021 werden ongeveer 200.000 personen meer uitgenodigd om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Daarmee zijn de opgelopen achterstanden in de uitnodigingen vanwege de COVID-19 pandemie in 2020 volledig ingehaald. In totaal ging het om ruim 1 miljoen uitnodigingen. Verder lag het percentage deelnemers dat een uitstrijkje liet maken bij de huisarts in 2021 op 42,7%. Voor de zelfafnameset was dit 12,1%, in 2020 was dit nog 8,1%.* Bij ruim 6.200 personen werd uiteindelijk baarmoederhalskanker of een voorstadium daarvan gevonden. In de Monitor bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker 2021 zijn al deze resultaten terug te lezen.

Doelgroep en deelname

De doelgroep die wordt uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker betreft personen tussen de 30 en 65 jaar. De interval van de uitnodiging lag in 2021 voor alle personen nog op 5 jaar.** Het gemiddeld van het aantal uitnodigingen lag in 2021 weer op de verwachte 800.000. Van alle deelnemers nam 22,1% deel door middel van een zelfafnameset. Dit is een toename t.o.v. 2020 (16,3%). 

Doorverwijzingen vervolgonderzoek

Bij 9,5% van de deelnemers aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker werd een hoog risico Humaan Papilloma Virus (hrHPV) gevonden. Het directe verwijscijfer op basis van het totaal aantal deelnemers in 2021 was 2,7%. Op basis van alle hrHPV positieve deelnemers bij wie cytologie is uitgevoerd was dit 29,2%. Dit komt overeen met 14.973 deelnemers die direct naar de gynaecoloog zijn doorverwezen. Deze uitslagen worden uitgedrukt in PAPscores. Het gaat om de deelnemers die een score hadden van PAP2 t/m PAP5. Binnen het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker krijgen deelnemers een advies voor controle-onderzoek bij een uitslag van hrHPV-positief en PAP1.

Bij 1,1% van alle deelnemers werd (een voorstadium van) baarmoederhalskanker gevonden. Dit komt overeen met 6.246 personen.

Diagnose en sterfte

Per 100.000 vrouwen kregen in 2021 er in Nederland iets meer dan 10 de diagnose baarmoederhalskanker. Iets meer dan 2 vrouwen per 100.000 stierven in 2021 aan (de gevolgen van) baarmoederhalskanker.

*Volgens de meest actuele cijfers heeft inmiddels 59,8% van alle uitgenodigde personen in 2021 deelgenomen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalkanker.

**Sinds juni 2022 is er een nieuw uitnodigingsschema voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Alle personen die op hun veertigste of vijftigste hrHPV negatief waren, krijgen na tien jaar weer een nieuwe uitnodiging. Dus in hun vijftigste of zestigste geboortejaar in plaats van in hun vijfenveertigste of vijfenvijftigste geboortejaar.