Stijging deelname bevolkingsonderzoeken naar baarmoederhalskanker en darmkanker

27 november 2025
In 2024 zagen we een stijging van de deelname aan de bevolkingsonderzoeken naar kanker. De stijging is te zien bij de bevolkingsonderzoeken naar baarmoederhals- en darmkanker. Helaas hebben we te maken met een daling in de deelname aan het bevolkingsonderzoek borstkanker.

Dat blijkt uit de nieuwe cijfers van de landelijke monitors over de bevolkingsonderzoeken. De monitor gaat over het jaar 2024.

In totaal verstuurde Bevolkingsonderzoek Nederland in 2024 bijna 4,2 miljoen uitnodigingen om deel te nemen aan de drie bevolkingsonderzoeken. Meer dan 2,75 miljoen mensen hebben deelgenomen aan de gratis onderzoeken. Bij 27.426 personen werd kanker of een voorstadium daarvan ontdekt.

Deelname aan bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker blijft stijgen

Voor baarmoederhalskanker ligt de voorlopige deelnamegraad van 2024 op 54,4%. In 2023 was dit 49,7%. De stijging die sinds 2023 is ingezet, is voor een groot deel toe te schrijven aan de inzet van de zelftest. Bij 2.984 personen die deelnamen aan het bevolkingsonderzoek werd er baarmoederhalskanker of een voorstadium gevonden. In totaal kozen 385.768 personen ervoor om mee te doen aan dit bevolkingsonderzoek. De verwachting is dat de deelname nog verder stijgt de komende jaren. Een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker is immers vijf jaar geldig. Bekijk hier de volledige monitor van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker.

Invloed van de hack persoonsgegevens op deelname

Vanwege de periode waarover de cijfers uit deze monitor gaan (2024), kunnen we op basis daarvan nog niet zien wat de eventuele effecten zijn op de deelname als gevolg van het nieuws over de hack van persoonsgegevens bij het laboratorium van Clinical Diagnostics, dat in augustus 2025 bekend werd.

Deelname bevolkingsonderzoek darmkanker stijgt

Voor het bevolkingsonderzoek darmkanker zien we in de deelname een lichte stijging van 66,5 naar 67,1%. Dus ook positief nieuws voor 2024.  Dat betekent dat er ruim 1, 5 miljoen inwoners van Nederland, tussen de 55 en 75 jaar deelnamen aan dit bevolkingsonderzoek. Van alle deelnemers werden er bij 18.139 personen darmkanker of poliepen gevonden (een mogelijk voorstadium van darmkanker). Bekijk hier de volledige monitor van het bevolkingsonderzoek darmkanker.

Dalende deelname aan het bevolkingsonderzoek borstkanker

Helaas zien we de positieve lijn in deelname aan de bevolkingsonderzoeken baarmoederhalskanker en darmkanker niet terug in de deelnamecijfers aan het bevolkingsonderzoek borstkanker. Daar zien we namelijk een daling ten opzichte van 2023. In 2024 nam ruim 65% van de personen die werden uitgenodigd deel aan dit bevolkingsonderzoek. Dat is een daling van 5% ten opzichte van 2023. Opvallend is dat vooral personen die we voor het eerst hebben uitgenodigd om deel te nemen, minder afspraken hebben gemaakt. Van de 874.391 personen die in 2024 via hert bevolkingsonderzoek een mammogram lieten maken werd er bij 6.303 deelnemers borstkanker ontdekt. Bekijk hier de volledige monitor van het bevolkingsonderzoek borstkanker.

Ook een blik naar de toekomst

“De monitor is altijd een goed moment van reflectie voor onze organisatie. In de afgelopen drie jaar hebben we ons meer gericht op specifieke doelgroepen om de bevolkingsonderzoeken beter toegankelijk te maken. Zo hebben we meer jonge vrouwen (29-34 jaar) kunnen bereiken voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker via het platform BMHK.nl. Via huisartsenpraktijken hebben we mensen met lage gezondheidsvaardigheden meer bewust gemaakt van de bevolkingsonderzoeken. Recent hebben we al onze brieven vernieuwd en beter leesbaar gemaakt”, vertelt Elza den Hertog, voorzitter Raad van Bestuur van Bevolkingsonderzoek Nederland. “Vooruit kijken doen we zeker ook. De opgaande lijn in de deelnamegraad aan de bevolkingsonderzoeken naar baarmoederhalskanker en darmkanker willen we de komende jaren ook graag terugzien in het bevolkingsonderzoek borstkanker. Het aantal gevallen van kanker of een voorstadium daarvan dat wordt ontdekt, laat nog steeds zien dat de bevolkingsonderzoeken nuttig en noodzakelijk zijn. Op weg naar een gezonder Nederland.“