Huisartsen
Vooraankondiging
Bevolkingsonderzoek Nederland stuurt alle cliënten ongeveer 6 weken voor hun 30e verjaardag een vooraankondiging. Met als doel alvast na te denken over deelname aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker.
Uitnodiging
Bevolkingsonderzoek Nederland nodigt alle cliënten van 30 tot en met 60 jaar uit voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. cliënten van 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60 jaar ontvangen rond hun verjaardag een uitnodiging van Bevolkingsonderzoek Nederland om zich gratis te laten onderzoeken. Afhankelijk van de uitslag ontvangen zij 5 of 10 jaar later weer een uitnodiging. cliënten van 45 en 55 jaar ontvangen alleen een uitnodiging als zij in de voorgaande screeningsronde hrHPV-positief waren. Ook cliënten van 65 jaar ontvangen een uitnodiging wanneer zij op 60-jarige leeftijd hrHPV-positief en cytologie-negatief zijn.
HPV-gevaccineerden
Vanaf januari 2023 ontvangen de eerste HPV-gevaccineerde cliënten een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Als tiener zijn zij gevaccineerd tegen HPV en zij behoren nu tot de screeningsdoelgroep omdat zij 30 jaar zijn geworden.
Voor HPV-gevaccineerde cliënten is het nog steeds belangrijk om aan het bevolkingsonderzoek mee te doen. De HPV-vaccinatie beschermt tegen de HPV-typen 16 en 18, die het vaakst baarmoederhalskanker veroorzaken. Na vaccinatie met het bivalent vaccin kunnen andere HPV-typen nog wel tot het ontstaan van baarmoederhalskanker leiden. Screening van HPV-gevaccineerden blijft daarom belangrijk.
Herinnering
Als uw patiënt niet reageert, verstuurt Bevolkingsonderzoek Nederland 16 weken na de eerste uitnodiging een herinnering. Daarin bieden we ook de mogelijkheid om een zelfafnameset aan te vragen. Als uw patiënt dan nog niet reageert, wordt zij 5 jaar later weer uitgenodigd – tot en met 60 jaar.
Wel/niet meedoen?
Wij adviseren uw patiënt om geen uitstrijkje te laten maken als zij zwanger is of net bevallen. Vanaf 6 weken na de bevalling is het weer mogelijk om een uitstrijkje te laten maken. Als zij de (uitgerekende) bevallingsdatum aan ons doorgeeft, ontvangt zij 6 weken na de bevallingsdatum een nieuwe uitnodiging. Daarnaast zijn er medische redenen om niet mee te doen. Bijvoorbeeld wanneer de baarmoederhals is verwijderd. Dan is het advies met de huisarts te overleggen of deelname zinvol is. U kent als huisarts de medische geschiedenis van uw patiënt en kunt op basis hiervan passend advies geven.
Screenen
Uitstrijkjes voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker kunnen alleen afgenomen en ingestuurd worden door huisartsen en huisartspraktijken die met een AGB-code geregistreerd zijn in het Huisartsenportaal van Bevolkingsonderzoek Nederland. Registratie in het Huisartsenportaal is nodig voor ontvangst van de bevolkingsonderzoek laboratoriumformulieren, of gebruik te maken van het digitale laboratoriumformulier, de ontvangst van het uitstrijkmateriaal van het screeningslaboratorium in uw regio en voor de betalingen.
Want het is nu ook mogelijk om uw laboratoriumaanvragen digitaal in te sturen. Wij bieden u het digitale laboratoriumformulier kosteloos aan via de leveranciers ZorgDomein en VIPLive.
Uitstrijkje
Gebruik alleen de bevolkingsonderzoek uitstrijkmaterialen. Uitstrijkjes die gemaakt zijn met andere uitstrijkmaterialen dan geleverd door het screeningslaboratorium kan het laboratorium niet verwerken.
Laboratoriumformulier digitaal indienen
Via ZorgDomein of VIPLive kunt u het digitale laboratoriumformulier invullen en deze komt dan automatisch bij het juiste screeningslaboratorium binnen. De uitnodigingsbrief die uw patiënt van Bevolkingsonderzoek Nederland ontvangt voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker heeft onderaan twee stickers met een persoonsgerelateerde barcode. De code bovenaan de brief kunt u gebruiken om in te vullen in het digitale laboratoriumformulier. Eén sticker van de uitnodigingsbrief plakt u met de barcode horizontaal op het bevolkingsonderzoek laboratoriumpotje. Dit is belangrijk voor het inlezen van de barcode in de apparatuur van het screeningslaboratorium. De andere sticker op de brief mag u, na afronding van het uitstrijkje, van de brief afhalen en weggooien. Het screeningslaboratorium heeft het laboratoriumpotje met daarop de sticker nodig voor het verwerken van het uitstrijkmateriaal. Het laboratorium weet dan dat het hier gaat om een digitale aanvraag.
Wilt u hiervan gebruik maken? Kijk in de handleiding hoe u hiermee aan de slag kunt gaan. De werkinstructies voor de digitale aanvraag bij ZorgDomein en VIPLive vindt u hier.
Laboratoriumformulier op papier indienen
De uitnodigingsbief die uw patiënt van Bevolkingsonderzoek Nederland ontvangt, heeft onderaan twee stickers met een persoonsgerelateerde barcode. Eén sticker plakt u met de barcode horizontaal op het laboratoriumpotje. Dit is belangrijk voor het inlezen van de barcode in de apparatuur van het screeningslaboratorium. De andere sticker plakt u op het papieren laboratoriumformulier. Het screeningslaboratorium heeft het laboratoriumpotje en het papieren formulier met de daarop geplakte stickers nodig voor het verwerken van het uitstrijkmateriaal.
Bij het maken van het uitstrijkje doet u de afgenomen cellen in het afnamepotje en stampt u met de groene cervexbrush 10x op de bodem. Draai het borsteltje tenslotte krachtig rond zodat al het materiaal vrijkomt. Laat de cervexbrush niet achter in het afnamepotje.
Screeningslaboratoria
Een uitstrijkje voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker wordt beoordeeld door 5 screeningslaboratoria. U ontvangt het bevolkingsonderzoek uitstrijkmateriaal van het screeningslaboratorium in uw regio op de in het Huisartsenportaal geregistreerde locatie. Het screeningslaboratorium is verantwoordelijk voor het aanleveren en ophalen van het bevolkingsonderzoek uitstrijkmateriaal.
De volgende 3 screeningslaboratoria beoordelen de uitstrijkjes voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker:
- Eurofins NMDL (Rijswijk)
- Stichting Jeroen Bosch Ziekenhuis (’s-Hertogenbosch)
- Symbiant BV (Alkmaar)
Dubbele cervix
Ontdekt u tijdens het maken van een bevolkingsonderzoek-uitstrijkje (als primaire screening of na een zelfafnameset HPV+) dat uw patiënt een dubbele cervix heeft, dan worden direct beide uitstrijkjes op medische indicatie gemaakt. Een dubbele baarmoeder komt heel weinig voor en behoort niet tot het bevolkingsonderzoek. Dit wil niet zeggen dat uw patiënt nu de kosten voor het uitstrijkje zelf moet betalen. De kosten voor beide uitstrijkjes worden door Bevolkingsonderzoek Nederland vergoed - , als de zorgverzekering deze niet vergoedt. Uw patiënt kan het bericht van de zorgverzekering waaruit blijkt dat de kosten van het indicatief onderzoek voor haar rekening komen, opsturen naar Bevolkingsonderzoek Nederland. Bij een dubbele cervix moet uw patiënt zich wel afmelden voor het bevolkingsonderzoek. Dit kan op 2 manieren:
- Definitieve afmelding
Uw patiënt ontvangt geen uitnodiging meer voor het bevolkingsonderzoek. Zij kan 5 jaar later opnieuw een uitstrijkje op indicatie laten maken bij de huisartspraktijk. - Eenmalige afmelding
Uw patiënt ontvangt na 5 jaar een nieuwe uitnodiging die zij gebruikt als ‘herinnering’ om een uitstrijkje bij de huisarts te laten maken.
Uw patiënt kan niet meedoen met de zelfafnameset. Het is de verantwoordelijkheid van de huisartspraktijk om de patiënt te informeren over de uitslag van het indicatief onderzoek. Het is de verantwoordelijkheid van de huisartspraktijk om het laboratorium te informeren over de monsters van een dubbele cervix.
Betalingen huisartsen
U als huisarts maakt aanspraak op een vaste vergoeding per gemaakt uitstrijkje. Voorwaarde is dat u dit uitstrijkje stuurt naar het laboratorium dat door de Bevolkingsonderzoek Nederland is aangegeven. Het ministerie van VWS stelt de vergoeding voor de werkzaamheden jaarlijks vast.
De betaling wordt door Bevolkingsonderzoek Nederland automatisch verwerkt mits de juiste AGB-code is ingevuld. Een overzicht van de betaalde onderzoeken kunt u inzien via het Huisartsenportaal. U hoeft niet zelf te declareren.
Uitslag
Uitslagen uitstrijkje
Sinds juli 2022 zijn er veranderingen in de manier van beoordelen en de uitslag:
- Bij het onderzoek naar hrHPV maken we een onderscheid tussen HPV-typen met een hoog risico op baarmoederhalskanker en HPV-typen met een matig risico op baarmoederhalskanker.
- Het verdere onderzoek (controle-uitstrijkje bij de huisarts of verwijzing naar de gynaecoloog) hangt af van het HPV-type in combinatie met de beoordeling van de cellen.
- De controletermijn is gewijzigd van 6 maanden naar 12 maanden.
Ongeveer 4 weken na het onderzoek ontvangt uw patiënt de uitslag per brief van Bevolkingsonderzoek Nederland. Bij een uitslag hrHPV-positief wordt aansluitend op hetzelfde uitstrijkje een cytologische beoordeling uitgevoerd.
De uitslag kan zijn:
- Geen HPV
Bij een uitslag HPV negatief ontvangt uw patiënt over 5 of 10 jaar (afhankelijk van haar leeftijd) weer een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek. - Wel HPV, geen afwijkende cellen
Controle-uitstrijkje bij de huisarts na 12 maanden. Er wordt alleen een cytologische beoordeling gedaan. Dit uitstrijkje maakt deel uit van het bevolkingsonderzoek en is gratis voor de patiënt. Uw patiënt ontvangt weer een uitnodigingsbrief met twee barcodestickers van Bevolkingsonderzoek Nederland. Alleen met deze uitnodiging kan het controle-uitstrijkje worden gemaakt.
Let op: Gebruik ook voor het controle-uitstrijkje het bevolkingsonderzoek laboratoriumformulier of de digitale aanvraag via ZorgDomein of VIPLive. - Wel HPV en afwijkende cellen
Alle patiënten met uitslag HPV 16/18 en PAP 2 en hoger en HPVother en PAP3a2 of hoger, krijgen een doorverwijzing naar de gynaecoloog. - Onbeoordeelbaar
Herhaaluitstrijkje na 6 weken maakt deel uit van het bevolkingsonderzoek. Het is belangrijk dat er tussen het eerste en tweede uitstrijkje minimaal 6 weken zit.
Uitslag zelfafnameset
Uw patiënt ontvangt binnen 4 weken de uitslag per brief van Bevolkingsonderzoek Nederland. De huisarts ontvangt geen informatie over de uitslag van het onderzoek. Dit vanwege privacyredenen: de huisarts is niet degene die het onderzoek heeft aangevraagd en afneemt. Wordt HPV gevonden, dan wordt uw patiënt door Bevolkingsonderzoek Nederland bij de uitslag meteen uitgenodigd om ook een uitstrijkje (voor cytologische beoordeling) te laten maken bij de huisarts. Dit uitstrijkje valt onder het bevolkingsonderzoek en is gratis voor uw patiënt.
Vervolgonderzoek
Verwijzing naar de gynaecoloog
Is uw patiënt hrHPV-positief en zijn er afwijkende cellen gevonden, dan wordt zij doorverwezen voor een vervolgonderzoek bij de gynaecoloog. U dient als huisarts de volledige uitslag inclusief KOPAC-classificatie mee te sturen bij de verwijzing.
Het vervolgonderzoek maakt geen deel uit van het bevolkingsonderzoek. De kosten hiervan worden betaald vanuit de zorgverzekering. Afhankelijk van het eigen risico moet uw patiënt de kosten of een deel ervan zelf betalen. Het is belangrijk dat u uw patiënt hierover informeert.