Mijn arts had gezegd: 'hier ga jij schoon uitkomen.'

Als Peter (62) na het insturen van de darmkanker zelftest wordt doorverwezen voor vervolgonderzoek, stapt hij met een gerust hart het ziekenhuis binnen. Hij voelt zich namelijk kerngezond. Het onderzoek laat zien dat hij wel degelijk ziek is. Inmiddels heeft Peter de behandeling achter de rug en is hij gezond verklaard.

"Als ik 60 jaar ben, ben ik mede door mijn werk als brandweerman fysiek in vorm. Dan valt de paarse envelop op de mat en in de periode daarna staat mijn wereld behoorlijk op z’n kop."

Wat dacht je toen de paarse envelop op de mat viel?

"Ik dacht: dat doe ik gewoon weer even. En zo gebeurde het ook. Ik had de test al een keer eerder gedaan en ik dacht er eigenlijk niet eens over na. Voor mij is het heel vanzelfsprekend om mee te doen. Ik vind het een mooi moment om even te weten hoe het zit met je gezondheid. Zeker omdat darmkanker een soort sluipmoordenaar is, omdat je geen klachten hoeft te hebben."

Hoe bereikte de uitslag jou?

"De uitslag kwam razendsnel binnen via de post, dat was fijn. Ik werd in de brief opgeroepen voor vervolgonderzoek, voor een coloscopie. Ik las me goed in en zag dat 95% van de gevallen die wordt doorverwezen loos alarm is. Daar hield ik me aan vast en ik ging met een gerust gevoel naar het ziekenhuis."

"Met een gerust hart stapte ik het ziekenhuis binnen. Darmkanker, dat ging mij toch zeker niet gebeuren."

De uitslag van het vervolgonderzoek was niet goed. Wat dacht je toen?

"Ik ben de derde, ging er door mijn hoofd. Een jaar geleden zijn kort achter elkaar twee van mijn naaste collega’s bij de brandweer overleden, waarvan 1 aan darmkanker. Met elkaar hebben we de gehele uitvaart verzorgd. Mijn arts zei: jij gaat nu een maand keihard aan je conditie werken en daarna starten we een intensieve behandeling. Ik onderging een operatie en toen ik uitzaaiingen bleek te hebben, moest ik daarna aan een zware chemokuur. Maar mijn arts had gezegd: hier ga jij schoon uitkomen. Dat gaf mij heel veel kracht."

Maar mijn arts had gezegd: ‘hier ga jij schoon uitkomen. Dat gaf mij heel veel kracht.’

Hoe kijk je nu terug op deze periode?

"Ik ben het bevolkingsonderzoek darmkanker heel dankbaar. Het heeft mijn leven gered. De test is heel duidelijk en er is goed over nagedacht, dat zie je echt. In mijn werk zeg ik altijd: test je rookmelder iedere maand, het is zo gepiept. En dat geldt ook voor de darmankertest. Die krijg je iedere 2 jaar en stelt echt geen drol voor, het is ook zo gepiept."

Je bent ook te gast geweest in een uitzending van KWF en er is een artikel over jou verschenen in de krant. Vind je het niet moeilijk om je verhaal te delen?

"Na de behandeling had ik echt het gevoel: ik móet hier wat mee doen. Ik wil dat iedereen de kans krijgt om er op tijd bij te zijn. Toen heb ik op LinkedIn een berichtje gezet en dat is wel 28.000 keer gelezen. Het verhaal sprak mensen aan en zo belandde ik ook in de krant en op tv. Ik wil mensen echt overtuigen hoe belangrijk het is dat je meedoet aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. Meedoen bespaart ontzettend veel leed en bovenal redt het levens."

"In de brandweerkazerne komen nu vaak collega's naar mij toe om te vertellen dat zij de test hebben uitgevoerd. Dat is toch geweldig."

“Een negatieve uitslag wil niet meteen zeggen dat je darmkanker hebt”

“Open alsjeblieft de paarse envelop en doe de test. En als je het niet begrijpt, overleg dan met je huisarts.” Parweez Koehestanie, MDL-arts in het Bravis ziekenhuis, kan mensen tussen de 55 en 75 – en in het bijzonder Nederlanders met een migratieachtergrond – niet genoeg op het hart drukken om toch vooral deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. “Het kan zoveel ellende schelen.”

Koehestanie legt uit: “Het begint nooit met darmkanker, maar altijd met een poliep. Die heeft tijd nodig om te groeien. Vervolgens heeft die poliep weer tijd nodig om kanker te worden. Het is dus van levensbelang om een poliep zo vroeg mogelijk te vinden. Sinds we in Nederland zijn begonnen met het bevolkingsonderzoek, hebben we al veel darmkanker voorkomen.”

Mensen vinden het onderzoek vaak te veel gedoe

Soms doen mensen niet mee aan het bevolkingsonderzoek, omdat ze het ‘te veel gedoe’ vinden. Koehestanie kan dat maar moeilijk begrijpen: “Het is misschien een wat ongemakkelijk moment: Er hoeft maar een klein beetje ontlasting aan het staafje te zitten. Maar dat ongemak weegt niet op tegen alles wat je moet doorstaan als artsen gevorderde darmkanker ontdekken.”

“Een negatieve uitslag wil niet meteen zeggen dat je darmkanker hebt”

Kop in het zand

Speelt de angst voor de uitslag misschien een rol om niet mee te doen? “Het is heel menselijk om je kop in het zand te steken, omdat je bang bent voor wat er misschien komen gaat. Maar als er onzichtbaar bloed in je ontlasting wordt ontdekt, wil dat niet meteen zeggen dat je kanker hebt. Meestal zijn het kleine poliepen. Die kan een maag-darm-leverarts makkelijk verwijderen. En ontdekken we wel kanker, dan kan het zijn dat we het toch op tijd hebben opgespoord. Er zijn dan veel mogelijkheden om de kanker lokaal te verwijderen, voordat deze is uitgezaaid.”

De coloscopie is een veilig en betrouwbaar onderzoek

Als de test onzichtbaar bloed in de ontlasting aantoont, krijgen deelnemers een uitnodiging voor een coloscopie, een kijkonderzoek in de dikke darm. Koehestanie beseft dat mensen daar mogelijk tegen opzien. Hij benadrukt: “Dat is een heel zorgvuldig proces. Zo vindt er vooraf een intakegesprek plaats met een verpleegkundige. Die legt aan de deelnemer uit wat er precies gaat gebeuren en checkt of diegene fit genoeg is voor het onderzoek.”

“Meer duizend kijkonderzoeken per jaar”

Elke MDL-arts in ons ziekenhuis doet jaarlijks meer dan duizend coloscopieën

“Op de dag van de coloscopie krijgt de deelnemer een roesje en pijnmedicatie. Sommigen merken hierdoor niets van het onderzoek, anderen ervaren wat ongemak. Maag-darm-leverartsen weten heel goed wat ze doen. In ons ziekenhuis doet elke MDL-arts alleen al zo’n duizend tot twaalfhonderd coloscopieën per jaar. We zijn daar dus bedreven in.”

Een belangrijke stap

Waar hij kan, roept Koehestanie Nederlanders op om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. Hij hoopt dat deze belangrijke boodschap ook mensen met een migratieachtergrond bereikt. “Zij zijn de grootste groep Nederlanders die nog niet deelnemen. Als Nederlandse MDL-arts met Afghaanse achtergrond nodig ik hen graag uit om de test te doen. En heb je niet genoeg informatie? Ga dan naar je huisarts en vraag wat die ontlastingstest inhoudt. Het is een belangrijke stap om te ondernemen.”

"Ik gun het iedereen om mee te doen met het bevolkingsonderzoek"

Bas (55) gunt het iedereen om mee te doen met het bevolkingsonderzoek. Dankzij dit onderzoek leeft hij nu nog. Bas is ontzettend dankbaar dat hij er op tijd bij was voor een levensreddende behandeling.

Wist je direct of je mee wilde doen met het bevolkingsonderzoek darmkanker?

"Ik twijfelde geen moment of ik mee zou doen, dat wist ik meteen. Je krijgt een gratis gezondheidscontrole en dat vind ik echt super. Toch liet ik de uitnodiging een paar dagen liggen. Totdat een maatje van mij zei: ‘Ik heb de ontlastingstest gedaan hoor, jij ook?’. Dat was precies het zetje dat ik nodig had."

Vond je het lastig om op de uitslag te wachten?

"Nee, ik was er eigenlijk helemaal niet zo mee bezig. Doordat ik een vriendin heb die borstkanker had (inmiddels gelukkig genezen), deed ik met vrienden mee aan Alpe d’HuZes. Door zo vaak mogelijk een berg op en neer te fietsen, haalden we tijdens dat evenement geld op voor kankeronderzoek. Ik was daar nog geen 3 weken van thuis toen ik zelf hoorde dat ik voor vervolgonderzoek naar het ziekenhuis moest."

Verraste de uitslag je?

"Ik was ontzettend verbaasd dat ze bloed in mijn ontlasting hadden gevonden. Ik voelde me absoluut niet ziek. Toen de arts me na de coloscopie vertelde dat het foute boel was, dacht ik echt: ‘gaat dit over mij?’ Hierna ging ik een pittige tijd tegemoet met chemotherapie in de vorm van pillen en een infuus. Het was ontzettend zwaar, maar ik zou het zo weer over doen, het alternatief is namelijk nóg erger. Ik wil nog lang niet dood."

"Ik was zo verbaasd dat dit over mij ging: ik voelde me absoluut niet ziek."

Praat je makkelijk over het bevolkingsonderzoek?

"Ik heb een fietsgroepje en na het fietsen drinken we altijd iets en praten we over het leven. We hadden het nooit eerder gehad over het bevolkingsonderzoek en de test die je thuis kunt doen, dat viel me wel op. Maar nu ik dit heb meegemaakt, wil ik anderen een zetje in de goede richting geven om mee te doen. En je merkt dat het helpt: sommigen hadden de uitnodiging bijvoorbeeld lang laten liggen en vroegen na ons gesprek gelijk een nieuwe test aan. Dat kan blijkbaar heel makkelijk."

"Ik gun het iedereen om mee te doen met het bevolkingsonderzoek."

Wil je mensen die twijfelen nog iets meegeven?

"Ik draag graag mijn steentje bij om mensen te informeren over het bevolkingsonderzoek. Ik kaart het onderwerp nu aan wanneer ik kan en ik probeer mensen te motiveren om mee te doen met de bevolkingsonderzoeken die door de overheid worden aangeboden. Mijn mening hierover is heel duidelijk: ik leef nog! Ik gun het iedereen om mee te doen met het bevolkingsonderzoek."

"Je kunt het gewoon thuis doen, op een moment dat je zelf uitkomt."

Koen (59) heeft nu 2 keer meegedaan met het bevolkingsonderzoek darmkanker. Hij is hier heel duidelijk over: "dat wij in Nederland automatisch vanaf een bepaalde leeftijd worden uitgenodigd voor preventief kankeronderzoek, dat is echt rijkdom".

"Ik twijfel geen seconde om mee te doen als ik een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek ontvang. Ik vind het zelfs wel een prettig idee om te merken dat er iemand op je let. Wel moest ik even wennen aan het feit dat ik nu dus blijkbaar in de doelgroep val."

Praat je over het bevolkingsonderzoek in je omgeving?

"Ik heb de test niet direct gedaan, de paarse envelop lag een tijdje op tafel. Opeens hoorde ik van mijn kinderen dat ik die test ‘nu echt even moest doen hoor’. Ook kreeg mijn vrouw een herinnering voor hetzelfde bevolkingsonderzoek en toen dacht ik: dat gaat mij niet gebeuren. Al met al ontstond op deze manier het gesprek over het bevolkingsonderzoek en daardoor kreeg het doen van de test meer urgentie."

Vond je het spannend om mee te doen?

"Je hoort wel verhalen om je heen van mensen die kanker krijgen, maar dat blijft lange tijd nog ver weg. En plotseling ben ik ouder en val ik óók in de doelgroep voor darmkanker. Dat vind ik best even slikken, al weet ik dat het dan júist de perfecte leeftijd is om mee te doen met dit bevolkingsonderzoek."

"Ojee, val ik nu met mijn leeftijd in de doelgroep?"

Hoe was het wachten op de uitslag?

"Op het moment dat ik de test had gedaan bekroop mij heel kort het gevoel: wat nou als het niet goed zit? Ik voelde me kiplekker, maar het zette me toch aan het denken. Ik vond het daarom heel fijn dat ik bericht kreeg van de uitslag. Het was niet een ‘geen bericht is goed bericht’, maar ik kreeg een brief met daarin vermeld dat de uitslag gunstig was."

"Je kunt het gewoon thuis doen, op een moment dat je zelf uitkomt."

Wat vond je er eigenlijk van dat je werd uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek?

"Het voelt voor mij echt als een kans om mee te doen. Je hoeft er helemaal niets voor te doen, je hoeft je zelfs niet aan te melden om een uitnodiging te ontvangen en het is ook nog eens gratis. Dat voelt als een luxe. De test is ook heel simpel, er werd heel duidelijk uitgelegd wat je moest doen. Bovendien kun je het gewoon thuis doen, op een moment dat je zelf uitkomt."

“Praat over het bevolkingsonderzoek. Het kan mensen veel ellende besparen.” 

Halil Akol is maag-darm-leverarts in het Meander Medisch Centrum in Amersfoort. Als geen ander weet hij hoe belangrijk het is om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. “Zo’n zelftest is misschien wat ongemakkelijk en wachten op de uitslag is spannend. Maar hoe eerder we darmkanker ontdekken, hoe meer mogelijkheden er zijn in behandelingen.”

“Je hoort mensen wel eens zeggen: ‘Waarom zou ik meedoen aan het bevolkingsonderzoek? Ik heb geen klachten, ik ben niet ziek en in mijn familie komt geen darmkanker voor.’ Maar daarin zit juist het venijnige: darmkanker geeft in het begin geen klachten.”

Darmkanker groeit stap voor stap

Halil legt uit: “Er zijn vier fases van darmkanker. In fase 1 is het nog goed te behandelen. In fase 4 is er sprake van een uitgezaaide ziekte. Sinds 2014 kennen we in Nederland het bevolkingsonderzoek darmkanker. Voor die tijd zag ik mensen pas, nadat ze zich bij hun huisarts met klachten hadden gemeld. Door het bevolkingsonderzoek is die groep in fase 3 en 4 veel kleiner geworden.”

Leed voorkomen

Halil kan mensen alleen maar dringend adviseren om mee te doen. “Hoe eerder de diagnose, hoe beter de kwaliteit van leven. Darmkanker begint vaak met poliepen in de darm. Die kunnen we tijdens de coloscopie, een kijkonderzoek in de dikke darm, verwijderen en onderzoeken. Ben je er te laat bij, dan kun je met chemotherapie en operaties te maken krijgen. Dat zorgt voor veel leed bij mensen.”

Opzien tegen de test

Halil weet dat mensen soms opzien tegen de zelftest thuis, maar het ‘gedoe’ valt volgens hem mee. “Als je de instructie in de paarse enveloppe volgt, is het een kleine moeite. Er hoeft maar een klein beetje ontlasting aan het staafje te zitten. Wordt er geen bloed in de test gezien, dan geeft dat rust. Is er wel wat aan de hand, dan hebben we een goede reden om door te pakken.”

Geen paniek

Hij begrijpt dat een ongunstige uitslag van de ontlastingstest voor angst zorgt. “Maar dat hoeft niet te betekenen dat je darmkanker hebt. In 2023 deden 1,5 miljoen mensen mee aan het bevolkingsonderzoek. Bij 71.000 van hen was de uitslag ongunstig en volgde een coloscopie. Bij 15.000 mensen was er sprake van een voorloper van darmkanker, bij slechts 2.700 van darmkanker.”

Migratieachtergrond

Als het aan Halil ligt, doen nog meer mensen mee aan het bevolkingsonderzoek. “Ik denk bijvoorbeeld aan de groep met een migratieachtergrond. Zij zijn minder vertegenwoordigd in het onderzoek. Bij die groep zie ik vaker darmtumoren in fase 3 of 4. Het zou mooi zijn als we hen nog beter kunnen bereiken. Bijvoorbeeld via de moskee of een vereniging.”

Voor iedereen binnen en buiten die groep heeft hij maar één boodschap: “Praat over het bevolkingsonderzoek. Het kan mensen veel ellende besparen.”

"Ik ben geen fan van poep, maar wie is dat wel?"

Op haar 61e kreeg Joke weer een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Met een kartonnen ‘hoera, feest!’ bordje ging ze aan de slag om de test te doen. De uitslag was allesbehalve feest: ze was er net op tijd bij en het bevolkingsonderzoek heeft haar leven gered. Daar is ze ontzettend dankbaar voor.

"Ook ik heb de envelop even laten liggen. Ik ben geen fan van poep, maar wie is dat wel? Toen ik via mijn werk toevallig een nieuwsbrief voorbij zag komen over het bevolkingsonderzoek, was dat een goede herinnering dat ik de test nog moest doen."

Wat vond je van de test zelf?

"Ik had nog kartonnen taartbordjes liggen met ‘hoera, feest!’ en ik heb die gebruikt om mijn ontlasting op te vangen. Met dit bordje ging het heel soepel en deze is daarna regelrecht de prullenbak in gegaan. Wel heb ik voor de zekerheid wat vaker geprikt dan er in de gebruiksaanwijzing stond. Al met al was het zó gebeurd."

"Ik heb voor de zekerheid 5x geprikt, in plaats van 4x."

Hoe was het om de uitslag te ontvangen?

"De uitslag kwam heel snel, ik was daar eigenlijk ook niet zo erg mee bezig. Wel weet ik nog precies wanneer ik de uitslag ontving, ik had net een schrijverscursus gehad die dag. De uitslag was niet goed, daar kan ik heel kort over zijn. Er was bloed gevonden in mijn ontlasting en dus werd ik opgeroepen voor een intake voor een coloscopie."

En toen?

"Met een coloscopie kunnen ze zien of er poliepen of andere onregelmatigheden in de darm aanwezig zijn. Bij mij werd er een tumor gezien en vanaf dat moment stapte ik in de achtbaan. 8 Intensieve maanden later ben ik vrij van kanker. Het bevolkingsonderzoek heeft echt mijn leven gered, ik ben daar ontzettend dankbaar voor."

"Als mijn kinderen vroeger in poep hadden getrapt, gooide ik de schoenen weg"

Wat betekent het bevolkingsonderzoek voor jou?

"Ik sta vol in het leven en ik ben ook heel positief ingesteld. Ik ben zo blij dat ik er net op tijd bij was, ik wil nog van alles doen in mijn leven. Daarom vind ik het bevolkingsonderzoek ook zo belangrijk. Omdat ik regelmatig voor de krant schrijf heb ik een groot bereik en dat zet ik graag in om mensen hierover te informeren."

Wat vind je ervan als mensen besluiten om niet mee te doen met het bevolkingsonderzoek?

"Iedereen mag voor zichzelf beslissen, het enige wat ik kan doen is mijn verhaal vertellen. Ik wil daarmee laten zien hoeveel ellende je ermee kunt voorkomen door gewoon mee te doen. En als mensen dan nog niet overtuigd zijn om mee te doen, dan is dat aan hen. Je hoeft het niet over alles eens te zijn natuurlijk. Toch vind ik het best lastig om te horen als mensen ervoor kiezen om de test niet te doen. Een echt goede reden om niet mee te doen bestaat er voor mij niet. Ik wil mensen graag meegeven: die 2 minuten kan echt het verschil maken. Daardoor kan ik dit voorjaar mijn moestuin weer lekker inzaaien!"

"We moeten er meer over praten"

Raymond vindt het belangrijk dat mensen het bevolkingsonderzoek darmkanker kennen. Hij mag zelf vanaf volgend jaar meedoen en gaat dat zeker doen. Nu maakt hij het onderzoek naar darmkanker alvast bekend bij zijn vrienden.

"Sommige mensen durven niet mee te doen. Ze zijn bang om naar de dokter te gaan. Of bang voor de uitslag. Maar je moet gewoon meedoen. Het is belangrijk voor je gezondheid. En er kan echt wat mis zijn, terwijl je daar niks van merkt."

Voor Raymond is het normaal om over onderzoeken te praten. Ook over onderwerpen waar mannen zich wel eens voor schamen. Met zijn vrienden en op zijn sportclub praat hij ook over prostaatproblemen. "Ik vind dat belangrijk omdat veel mannen hier weinig over weten. Terwijl we hier wel last van krijgen. Ik wil ze informeren en dit bespreekbaar maken. Dat doe ik ook met het darmonderzoek. Want als je het er over hebt, gaan ze toch meedoen."

De vrienden van Raymond vinden het darmonderzoek wel een beetje raar en vervelend. "Dat komt omdat je in je poep moet prikken en een buisje moet opsturen. Dat is toch helemaal niet heel vervelend denk ik dan. Doe het gewoon. Voor je eigen bestwil. Het is juist goed dat je er op tijd bij kunt zijn en darmkanker kunt voorkomen. Het komt vaker voor dan ik dacht. Daar schrok ik wel van."

"Ik heb de envelop direct opengemaakt"

Remy is nu 56 jaar en vond het vooral confronterend om erachter te komen dat hij met 55 oud genoeg was om een uitnodiging te krijgen voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Er werd geen bloed in de ontlasting gevonden. Hij kan weer een jaartje of twee vooruit tot hij weer aan de beurt is.

"Toen de paarse envelop op de mat viel, was mijn eerste reactie eigenlijk: ben ik al zo oud? Ik wist wel van het bevolkingsonderzoek, maar ik had er geen idee van dat ik daar al voor in aanmerking kwam. Wat dat betreft zat ik misschien een beetje in de ontkenningsfase wat betreft mijn leeftijd.."

"Ben ik alweer zo oud?"

Heb je de test gelijk gedaan?

"Ik heb de envelop direct opengemaakt, want ik was toch nieuwsgierig wat erin zat. Nadat ik alles snel had bekeken en doorgenomen, dacht ik eerst: dit doe ik later wel. Ik had hem weggelegd, maar wel goed in het zicht. Zo kwam ik de envelop geregeld tegen en dacht ik uiteindelijk: ‘Stom eigenlijk dat ik dit niet even doe’."

Wat zorgde ervoor dat je de test toch hebt gedaan?

"Met de realisatie dat je iets ouder wordt, komt ook de realisatie dat je gezondheid geen zekerheid is. Ik ben heel bewust bezig met gezond leven: ik sport veel, eet gezond en wissel mijn weekenden met lekker eten en drinken af door doordeweeks op te letten op mijn eetgedrag. Doordat ik dus heel bewuste keuzes maak om zo fit mogelijk te blijven, past meedoen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker ook in dat plaatje."

"Ik dacht: waar doe ik eigenlijk moeilijk over?"

Wat zou je mensen willen meegeven die twijfelen?

"Gewoon doen! Het is een gratis test en je doet jezelf en je lichaam er echt een plezier mee om je gezondheid te blijven checken. Dit onderzoek wordt niet voor niets landelijk aangeboden. En daarbij: waarom zou je het niet doen?"

Waarom vind je het belangrijk om mee te doen aan deze campagne?

"Ik kwam er eigenlijk toen mijn vader geridderd werd pas achter hoeveel vrijwilligerswerk hij deed naast zijn drukke baan. Helaas is hij een aantal jaar geleden overleden aan prostaatkanker, maar nog steeds inspireert zijn verhaal me om zelf ook een bijdrage te leveren aan de gemeenschap. Ik vind het bevolkingsonderzoek darmkanker een goede zaak en ik vind het belangrijk dat mensen hieraan meedoen. Het helpt niet alleen jezelf, maar ook draag je bij aan lagere ziektekosten als je er vroeg bij bent."

"Ik zeg gewoon tegen vrienden: heb jij je poep al ingeleverd?"

Met 57 jaar doet Douwe voor de tweede keer mee aan het bevolkingsonderzoek. Het is voor hem heel vanzelfsprekend om aan iedere oproep gehoor te geven. De uitslag was negatief en dus hoefde Douwe niet voor vervolgonderzoek door. Over 2 jaar krijgt hij weer een uitnodiging en ook dan is hij van plan om weer mee te doen.

"Ik ben al wel redelijk bekend met het bevolkingsonderzoek. Mijn vrouw doet mee aan het onderzoek voor baarmoederhalskanker en toen ik aan de beurt was voor het onderzoek voor darmkanker, heb ik daar zonder nadenken ook aan mee gedaan."

Hoe was het om de ontlastingstest thuis te doen?

"Ik heb het direct de eerste mogelijkheid gedaan. Het was heel eenvoudig en kostte maar een paar minuten extra: op de wc zit je toch al. Ook de uitslag was er snel. Voordat ik me kon afvragen wat de uitslag zou zijn, viel deze al op de mat."

"Ik doe daar niet zo moeilijk over"

Wat is voor jou de reden om mee te doen met het bevolkingsonderzoek?

"Ik ben ondernemer van beroep. In coronatijd was dit zwaar en ben ik met mijn restaurant en bar failliet gegaan. Ik was alles kwijt wat ik had opgebouwd en dat doet wat met je als mens. Tegelijk kon ik het ook heel goed in perspectief zien: ik was gezond, mijn familie ook en ik had vrienden en mijn vrouw die me hierdoor heen hielpen. Het kwijtraken van mijn restaurant en bar ging om geld, maar is dat nou het belangrijkst in deze wereld? Sinds die tijd ben ik me heel bewust van hoe belangrijk je gezondheid is. Daar past deelname aan het bevolkingsonderzoek heel goed bij."

Denk je dat mensen het lastig of raar vinden om over dit onderwerp te praten?

"Ik ben daar heel makkelijk in: maak het bespreekbaar. Ja, het gaat over poep, maar poepen doen we allemaal. Ik maak er vaak een grapje over en dat breekt het ijs. Tegen mijn vrouw die vroeg hoe mijn dag was zei ik: ‘Ik heb lekker gewerkt vandaag en toen ik thuiskwam heb ik mijn poep op de post gedaan’. Het kán het ook heel onopvallend als je dat wilt. Niemand hoeft te weten of en wanneer jij de thuistest hebt gedaan. Je gaat naar de wc, prikt een paar keer in je ontlasting en je doet de envelop weer op de bus. Geen kip die dit merkt. Anoniemer kan bijna niet."

"Ik zeg gewoon tegen vrienden: heb jij je poep al ingeleverd voor het bevolkingsonderzoek? Niks geks aan."

Wat hoop je door jouw deelname aan deze campagne te bereiken?

"Ik vind het belangrijk dat er een groepsgevoel is in de samenleving. Er zijn al zoveel verschillen tussen mensen en dit onderzoek hoeft daar niet één van te zijn. Ik wil mensen laten zien dat deelname aan dit onderzoek heel makkelijk is en ze een duwtje in de goede richting geven. Als ik al één iemand kan bereiken die meedoet met het onderzoek dankzij mijn bijdrage, dan ben ik al blij."

"Ik vond meedoen ook gedoe"

Als zoon van een huisarts heeft Thijs veel kennis over wat gezond leven is. Toch liet hij de uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek darmkanker even liggen.

"Ik vond het gedoe. En ongemakkelijk om in mijn eigen poep te moeten prikken. Maar toch doe ik mee. Bij mijn vader is een goedaardig poliep weggehaald. Zijn ervaring heeft mij wel geholpen om mee te doen", zegt Thijs.

Volgens Thijs doen mensen niet altijd mee aan het onderzoek. Bijvoorbeeld omdat ze zich goed voelen en gezond leven. "Helaas kan je dan nog steeds darmkanker krijgen. Het is zo belangrijk om dit vroeg te ontdekken. Want dan is er nog wat aan te doen. Net als bij de tandarts: een klein gaatje is goed te behandelen."

Volgens Thijs geeft het rust als je meedoet. "Want stiekem ben je er in je hoofd toch mee bezig. Ook als je niks doet of het uitstelt." Toch ziet Thijs dat veel mensen pas meedoen aan het bevolkingsonderzoek als er iets mis is bij iemand die zij kennen. "Net zoals bij mijn vader dus. Dat viel gelukkig mee. Maar toch. Ik ben er trots op dat ik steeds meedoe. Dat wil ik iedereen laten weten."